In recente jaren, vissen op haaien op het eiland Réunion Het is het onderwerp geweest van intense debatten op wetenschappelijk, politiek en sociaal niveau. Het probleem van de haaienaanvallen in de regio, vooral die welke worden gepleegd door tijgerhaaien en stierhaaien, heeft tot grote bezorgdheid geleid, zowel bij de lokale gemeenschap als bij toeristen die het eiland bezoeken. Dit artikel gaat dieper in op de haaiencrisis op La Réunion, de maatregelen die de lokale autoriteiten hebben genomen en de milieueffecten van de gekozen oplossingen.
De haaiencrisis op La Réunion
De haaiencrisis op La Réunion is geen nieuw fenomeen. Sinds 2011 is een reeks dodelijke aanvallen gedocumenteerd, waardoor een groot deel van de kustlijn van het eiland gesloten is voor zwemmers en surfers. Haaien, voornamelijk die van de tijgersoort (Galeocerdo cuvier) en stier (Carcharia leucas), zijn geïdentificeerd als de belangrijkste verantwoordelijken voor deze aanvallen. Volgens sommige rapporten heeft La Réunion de afgelopen tien jaar meer dodelijke haaienaanvallen meegemaakt dan welke andere regio ter wereld dan ook.
De groeiende bezorgdheid over de veiligheid van bewoners en toeristen heeft geleid tot een intensievere haaienvisserij in het gebied. Als reactie op deze aanvallen heeft de Franse regering in 2015 de visserij in de beschermde gebieden van het eiland toegestaan, een maatregel die aanvankelijk alleen was voorbehouden aan professionals, met uitzondering van traditionele vissers. Deze maatregel werd echter uitgebreid naar gebieden met versterkte bescherming, wat tot controverse leidde tussen degenen die het behoud van het zeeleven verdedigden en degenen die prioriteit gaven aan de menselijke veiligheid.
Oorzaken van de toename van aanvallen
Haaien zijn al eeuwenlang aanwezig in de wateren rond het eiland Réunion, maar recente aanvallen hebben aanleiding gegeven tot talloze theorieën over de oorzaken van hun toename. Een van de meest geaccepteerde theorieën is dat overbevissing de vispopulaties in de regio heeft verminderd, waardoor haaien gedwongen zijn de kusten te naderen op zoek naar voedsel. Verder is de oprichting van de Mariene natuurreservaat in 2007 werd een beschermd gebied van ongeveer 3500 hectare aangewezen als een van de factoren die hebben bijgedragen aan de toename van het aantal aanvallen.
Het zeereservaat verbiedt de visserij in veel van zijn wateren, wat de proliferatie van kleine vissen en dus van haaien heeft bevorderd. Recente onderzoeken hebben echter aangetoond dat hoewel haaien deze gebieden bezoeken, ze meer tijd buiten het reservaat doorbrengen dan binnen, wat erop wijst dat het probleem mogelijk verband houdt met een grotere overlap tussen mensen en haaien in surfgebieden en stranden.
Daarnaast is er gesproken over de geografische en topologische verschillen van La Réunion in vergelijking met het nabijgelegen eiland Mauritius. Terwijl Mauritius, met zijn ring van riffen, een grotere natuurlijke bescherming tegen haaien biedt, kijkt La Réunion rechtstreeks in de diepten van de oceaan, waardoor het voor haaien gemakkelijker wordt om de kusten te bereiken. De aanwezigheid van tijger- en stierhaaien in nabijgelegen wateren zou inderdaad in verband kunnen worden gebracht met de helling van de kust van het eiland, waardoor deze roofdieren vanuit de diepte toegang kunnen krijgen tot de surf- en zwemgebieden.
Milieu-impact en controverses
De intensivering van de haaienvisserij is sterk bekritiseerd door milieuactivisten en wetenschappers die vrezen voor het evenwicht van het mariene ecosysteem op het eiland. Tijgerhaaien en stierhaaien, beide soorten aan de top van de voedselketen, spelen een essentiële rol bij het behoud van de gezondheid van mariene ecosystemen.
Veel deskundigen hebben gewaarschuwd dat grootschalige visserij op deze soorten het mariene ecosysteem uit balans zou kunnen brengen. In de woorden van Hugues Vitry, een gerenommeerd haaienexpert: “haaien hebben geen paspoort”, verwijzend naar het vermogen van het roofdier om zich vrij te bewegen tussen het eiland Réunion en andere plaatsen met vergelijkbare geografische kenmerken. Volgens hem kan de aanwezigheid van haaien niet definitief worden uitgeroeid en moeten oplossingen zich richten op het veilig samenleven met deze dieren, in plaats van op de eliminatie ervan.
Het verbod op baden Op veel stranden heeft het ook geleid tot grote onvrede onder bewoners en toeristen, wat rechtstreekse gevolgen heeft voor de lokale economie, die grotendeels afhankelijk is van het toerisme. De autoriteiten hebben hun toevlucht genomen tot aanvullende maatregelen, zoals het installeren van ultramoderne netten, het gebruik van haaienwachters en drone-surveillance, maar deze maatregelen zijn, hoewel ze het aantal aanvallen hebben verminderd, niet voldoende effectief geweest.
Controle- en preventiemaatregelen
In de loop der jaren heeft Réunion er verschillende geïmplementeerd beheersmaatregelen om het risico op aanvallen van haaien te beperken. Een van de meest opvallende is de installatie van "anti-haaiennetten", hoewel dit gepaard gaat met hoge kosten en een beperkte effectiviteit, aangezien in sommige gevallen nog steeds aanvallen worden geregistreerd in beschermde gebieden.
Een andere van de aangenomen maatregelen is het gebruik van aquatische uitkijkposten, op het eiland bekend als vigrequins, die op de stranden patrouilleren en waarschuwen voor de aanwezigheid van haaien nabij de kust. Deze bewakers vormen een cruciaal onderdeel van de veiligheidsvoorzieningen voor surfers en zwemmers die zich in het water wagen.
De sonars en elektronische detectiesystemen hebben ook aan populariteit gewonnen als preventieve mechanismen. Deze apparaten waarschuwen bewakers en lokale autoriteiten als een haai te dicht bij surf- of zwemgebieden komt. Daarnaast, elektromagnetische barrières Ze worden experimenteel gebruikt om haaien weg te houden van gebieden die door mensen worden bezocht.
Selectieve en preventieve visserij
Naast de genoemde preventiemaatregelen zijn de selectieve visserij is een belangrijk instrument geweest bij het verminderen van het risico op aanvallen van haaien. Deze techniek wordt toegepast met horizontale beuglijnen in specifieke gebieden waar haaien vaak voorkomen en is voornamelijk gebruikt om stier- en tijgerhaaien te vangen, de gevaarlijkste soort voor de mens in de regio.
Het doel van selectieve visserij is het verminderen van de aanwezigheid van haaien in gebieden die bezocht worden door surfers en zwemmers, zonder negatieve gevolgen te hebben voor andere niet-gevaarlijke soorten die in de regio leven. Er zijn ook technieken ontwikkeld zoals SLIMME drumlijnen, apparaten die de gecontroleerde vangst van haaien mogelijk maken en de snelle vrijlating van haaien die geen bedreiging vormen.
In sommige gevallen worden gevangen haaien getagd en in de loop van de tijd gevolgd om hun gedragspatronen te bestuderen. Dankzij deze praktijk kunnen we sinds 2014 bijdragen aan de wetenschappelijke studie van deze mariene roofdieren.
Conclusies over de situatie op La Réunion
Het probleem van de haaienaanvallen op het eiland Réunion is complex en multifactorieel. Hoewel de intensivering van de visserij en diverse controlemaatregelen het aantal incidenten enigszins hebben teruggedrongen, blijft de dreiging latent aanwezig. De combinatie van factoren zoals overbevissing, geografische veranderingen in ecosystemen en het samenvallen van mensen en haaien aan de kusten hebben de situatie de afgelopen jaren verergerd.
de wetenschappelijke gemeenschap zet het onderzoek voort om de gewoonten van deze haaien beter te begrijpen en oplossingen te vinden die vreedzaam samenleven tussen mensen en mariene roofdieren mogelijk maken. Op dezelfde manier blijven de implementatie van geavanceerde detectietechnologieën en preventieve visserij nuttig bij het verminderen van risico's.
De situatie op La Réunion weerspiegelt het delicate evenwicht dat bestaat tussen het behoud van de mariene biodiversiteit en de menselijke veiligheid. Ondanks de genomen maatregelen moet er nog veel worden gedaan om een veilige omgeving voor de lokale bevolking en toeristen te garanderen, zonder de mariene ecosystemen, die een cruciale rol spelen in het evenwicht van de Indische Oceaan, in gevaar te brengen.